Leiderschap en respect van beide kanten. Als één of beide ontbreekt dan is er geen enkele oplossing die gaat werken. Als beide (weer) aanwezig zijn dan is ieder probleem te verhelpen. Iedereen kan leren om een goede leider te zijn voor zijn of haar hond. Als jij een goede leider bent, volgt jouw hond jou in iedere situatie vanuit respect en sta jij bovenaan in rang in plaats van andersom. Respect voor het wezen dat jouw hond is en hoe de natuur van de hond in elkaar zit is ook een belangrijk en onmisbaar element. Een hond denkt niet als een mens en kan dat ook niet, jij zal moeten leren denken als een leiderhond, maar hoe word je een goede leiderhond en hoe help je jouw hond de goede richting op?

Vaak denken mensen dat we dat doen door honden iets nieuws of iets anders aan te leren dat in plaats komt van het probleemgedrag. Bijvoorbeeld door ze af te leiden met koekjes of geluidjes of door ze commando's te geven. Deze benadering komt volledig vanuit het menselijk perspectief. Want als we kijken naar hoe honden dit bij elkaar oplossen dan leert geen enkele hond en een andere hond iets aan om bepaald gedrag af te leren. Wat ze wel duidelijk maken is waar de grenzen liggen waardoor problematisch gedrag geen kans krijgt; honden corrigeren elkaar. En dat is precies wat een roedelleider, een alfa, doet om zijn roedel in balans en harmonie te houden.

Maar hoe corrigeer je een hond op een respectvolle maar duidelijke manier? En wanneer corrigeer je juist niet? Dat is wat wij mensen dus moeten leren; hoe en wanneer en waarom geven wij een grens aan en hoe leiden we alles in goede banen? Zoals ik al aangaf kan een hond dus niet als een mens denken en daarom moeten wij als een hond leren denken. Wanneer we het tegenovergestelde doen, kan een hond ons niet serieus nemen als leider en haken ze vroeg of laat ergens een keer af. Ze kiezen dan hun eigen weg of worden hun eigen leider terwijl bijna geen enkele hond daar stabiel genoeg voor is. Honden zijn over het algemeen volgzame dieren die graag willen volgen en niet willen leiden, met de uitzonderingen daar gelaten. Een hond gaat als eigen onwillige leider doen wat hij of zij denkt dat nodig is om te "overleven" en dan ontstaan er problemen. Het is dus voor jullie allebei belangrijk om zo snel mogelijk afscheid te nemen van deze patronen zodat er rust, zelfbeheersing en controle ontstaat in iedere denkbare situatie. 

Koekjes vs. correctie in de praktijk

Wat gebeurt er over het algemeen. Conditioneren wordt gezien als ‘ik heb mijn onder controle’. In de alledaagse cursussen wordt je immers geleerd dat je goed gedrag moet belonen en slecht gedrag moet negeren. Een voorbeeld: elke dag moet de hond voorbij een heg lopen en wilt het liefst uitvallen naar de hond aan de andere kant van de heg. De hond binnen de heg blaft naar de hond en de hond buiten de heg krijgt een koekje voor het niet terug blaffen of uitvallen, als er geen koekje of conditionering zou zijn, zou de hond buiten de heg zeker zijn uitgevallen. De volgende dag lopen beide honden buiten de heg, de barricade is weg en de hond die altijd een koekje krijgt, valt maximaal uit. De reden, de hond is niet gecorrigeerd voor zijn gedrag maar geconditioneerd om op het koekje te letten, dat lukte ook, omdat de verleiding niet groot genoeg was. De hond weet immers ook wel dat de heg ertussen zit. Maar omdat er nooit een correctie is geweest voor het willen uitvallen, dus voor de intentie om uit te vallen, is er voor de hond geen reden om het niet te doen zodra die zijn kans krijgt. Het is niet voor niets dat honden die stelselmatig zijn getreiterd terwijl ze achter een hek of tralies zitten, bij het uitbreken daarvan direct achter precies diegene aangaan die ze getreiterd heeft of door wie ze zich getreiterd hebben gevoeld, of dat nu een hond of een mens is. Denk maar aan het verhaal van Bokito, die uitbrak en tussen alle mensen in het park precies diegene eruit pakte aan wie hij zich jarenlang dood geërgerd heeft. Dieren weten precies wie ze moeten hebben en ze weten wanneer die mogelijkheid er wel of niet is. Het niet corrigeren van een hond is dus gevaarlijk. Niet alleen voor de omgeving maar ook voor de hond zelf. In een blinde vlaag van agressie of juist van enthousiasme, rent de hond op de situatie af waar zijn/haar trigger is en wordt doodgereden door een auto. Of wordt zelf aangepakt door zijn rivaal. Of bezorgd een andere hond een trauma voor het leven. Er zijn zoveel voorbeelden te noemen waarom de koekjes methode een gevaarlijke en onbetrouwbare methode is. Een hond die commando’s opvolgt of die zich laat omkopen voor eten, is niet per definitie een volgzame hond die onder appel staat en zou daarom voor zichzelf en zijn omgeving eigenlijk niet los mogen lopen. Maar eigenlijk is dat precies wat we allemaal willen; zorgeloos loslopen met je hond, toch? Dat is toch het mooiste dat er is. Het vooral je hond in alle situaties onder controle hebben, of dat nu tijdens een wandeling is of in en rondom het huis. Dat is altijd het einddoel en het eindresultaat van een therapie of een roedelopname. Dat zegt niet dat je nooit meer in uitdagende situaties terecht komt, op je omgeving kun je namelijk geen controle uitoefenen, maar het zegt wel dat je juist dan je hond onder controle hebt. De vraag die dan nog open blijft staan is: hoe corrigeer je dan? Op welk moment? Dit behandelen we tijdens de therapie want er is geen blauwdruk die je kunt toepassen op iedere hond. Iedere hond heeft een andere achtergrond, een ander karakter en andere trauma's. Dit nemen we samen zorgvuldig onder de loep wanneer we aan de slag gaan.